Türkçe Ezan Zulmünden Sonra Urfa'da Arapça Ezan

(okumadan geçmeyin. Tarih 16 Haziran 1950)

    "Babamın anlattığını göre, o saatlerde Urfa'da esnaf kendine göre kutlama hazırlıkları bile yapmıştır. Bayrak, süs gibi şeyler asılmıştır çarşıya. Belki de ilk kez vakit girse de bir an önce ezana kavuşsak diye sancılanmaktadır insanlar. Ezana hasret duymaktadırlar ki, bu çok asıl bir duygudur. Adeta Bilal-i Habeşi'nin yıllar yıllar sonra yeniden ezan okumasının beklendiği anlardayızdır.

Türkçe Ezan Üzerine

Ezanın Türkçeleştirilmesinde rol oynayan dokuz kişiden biri olan Ali Rıza Sağman bile bu durumu şöyle eleştirmiştir: Ezan Türkçe okundu da ne oldu? Cami fazla cemaat mi kazandı? Ezanın taşıdığı birkaç kelime, Türkçemizi mi zenginleştirdi? Öte yandan ‘monşer’ler ile ‘’bonjur’’lar dilimizi kökünden kemirip duruyor. ‘’Mersi’’ler ‘’sağol’’ları kapı dışarı savarken ezandaki birkaç kelimenin Türkçe okunmasını lazım görmek doğrusu anlaşılmaz bir muammadır. Dilimizi önce diğer yabancı kelimelerin salgınından kurtaralım da sıra ezandaki beş kelimeye gelsin.

Kaynak: “Türkçe Ezan ve Menderes” (Kitap Kritiği)

Türkçe Bilmeyen Genç İdam Edilmiş

 Ahmet Süreyya Örgeevren Şeyh Sait ayaklanması sonrasında oluşturulan Diyarbakır İstiklal
Mahkemesi savcılarından biri. Anıları 1957 yılında Dünya Gazetesi'nde bir dizi halinde yer almış. Bu anıları bilahare "Şeyh Sait İsyanı ve Şark İstiklal Mahkemesi Vesikalar, Olaylar, Hatıralar" adıyla kitap olarak da yayınlanmıştır. Anıları "Şeyh Sait İsyanı ve Şark İstiklal Mahkemesi" adıyla farklı yayınevlerinden de çıktı.

Ahmet Süreyya Örgeevren anılarında ilginç ve bir o kadar trajik olaylara da yer veriyor.

"Bir gün mahkemeye karayağız, yiğit bir Kürt genci getirdiler. Hakimler sorguya çekti. Türkçe bilmediği anlaşılınca, hakimler danıştılar ve delikanlının idamına karar verdiler..."

Ahmet Süreyya Örgeevren’in anılarında belirttiği üzere, mahkemenin idam gerekçesi dehşet vericidir: "Türkçe bilmeyen bir kimseden bu memlekete hayır gelmeyeceğinden idamına..."