Cemil Meriç'in 11 bin ciltlik muhteşem kütüphanesini görenler, biraz da masumane bir edayla sorar: "Hoca, bu kitapların hepsini okudun mu?" Bu sorunun cevabı belki de ilk defa kitap şekline kavuşan bu el yazma notlarda gizlidir. (s.11)
*
İdeolojiler de, kiliseler gibi yobaz yetiştirir.
Taraf tutmayan insan, şahsiyeti felce uğramış insandır. Kimse tarafsız değildir ve tarafsız bir sosyoloji de yoktur. (s.19)
*
Bilinçsiz ilim, insan ruhunun düşmanıdır, demiş, Rabelais. (s.21)
*
Tenkit, eleştiri kolaydır, asıl zor olan yaratıcı olabilmektir. (s.22)
*
Avrupa karanlık katedrallerde dualar mırıldanırken, Müslüman Doğu, Endülüs'te muazzam bir medeniyet kurmuştu. (s.23)
*
Batı ruhunun mayası olan hıristiyanlık bile Doğu'dan gelmiştir. (s.24)
*
1914 ve 38 harpleri madde dünyasını fetheden insanın robotlaştığını ispatlamıyor mu? Avrupa ve onun bir parça fazla teknikleşmiş uzantısı olan Amerika, büyük kuvvetlere kumanda edememektedir. (s.24)
*
Brunitiere ilmin iflasını haykırmıştı, Niçe de "Tanrı öldü duymadınız mı?" diyordu. Bu ölen tanrı, hıristiyan tanrısıdır. Batı'da ateizm kendine iki şekilde yol aramıştır:
1. Aydın zümreler tanrının yerine insanı oturtmuşlardır.
2. Aydın olmayanlar kiliseden büyücüye koştular, science occulte (batıni ilimler) aldı yürüdü. (s.24)
*
Nasyonal sosyalizm ve Faşizm (1922-42), Tanrı'da boşalan tahta başka bir mit oturttular: üstün ırk mitini. (s.24)
*
Scientisme (ilimcilik), bir nevi ilim yobazlığıdır. (s.25)
*
Tanzimattan bugüne kadar bütün batılılaşma hareketleri sadece bir aldatmacadır. Batı talihin kendisine gülümsediği bir sonradan görmeler ülkesiydi. (s.26)
*
Aydın yanarak da aydınlatabilir, ama yıldızlaşabileceğini bilirse yanar, bir kova suyla söndürülen yangın olmak hazindir. (s.28)
*
İslam'dan evvel Türk düşüncesi yoktur. Bir Farabi'ye, bir İbni Haldun'a dayayacağız düşüncemizin köklerini. (s.29)
*
Bu memleket için tek tehlikeli insan vardır, düşüncenin tehlikeli olduğunu söyleyen insan. Yobaz, diyalektik düşünceden mahrumdur yalnız. (s.29)
*
Pozitivizme, pozitif bir parça gerçekçi demek, metafizik olmayan, teolojik olmayan. Comte'un dilinde tecrübe üstü ile ilgisini kesen, olanla uğraşan. (s.36)
*
18. asrın sonunda ideologie=psychologie demek. Destutt de Tracy ve Cabanis psikolojiyi ideoloji adı altında isimlendirirler........ İdeoloji, insan kafasında düşüncelerin nasıl doğduğunu, nasıl kenetlendiğini inceler. Psikoloji de bu demektir..... İdeolojinin 2. manası, ilmi olmayan düşünceler. İçtimai bir sınıfın menfaatini gizleyen, ilim maskesine bürünen, ama ilmi olmayan düşünce. (s.37)
*
Her yeni fikir, statu quo'nun duvarlarında bir gedik açar. Bu itibarla vazifeleri statu quo'yu devam ettirmek olan hükümetler ve bilhassa diktatörler hiçbir yeni fikirden hoşlanmazlar. (s.37)
*
İnsan hür olmazsa sorumluluğu da kalmaz. İnsanı sorumlu kılmak için, onu tekrar hürriyetlerine kavuşturmak gerekiyordu. (s.38)
*
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder